اثرات نانوذره اکسید مس بر بافت و آنزیم‌های متابولیک کبد و کلیه بچه ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio)

امروزه یکی از مشکلات محیط های آبی، ورود فاضلاب‌های صنعتی حاوی نانوذرات است. در این مطالعه اثرات نانوذره‌ی اکسید‌‌مس (CuO NPs) بر برخی آنزیم‌ها و تغییرات بافت‌های کبد و کلیه بچه ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا سمیت حاد (LC50 96h)، این نانوذره تعیین شد. سپس بچه ماهیان به مدت 96 ساعت در معرض غلظت‌های 50، 100 و 200 mg/l از CuO NPs به همراه شاهد، هریک با سه تکرار قرار گرفتند. در چهار بازه زمانی بافت‌های کبد و کلیه‌ جدا و بررسی شدند. همچنین سنجش فعالیت آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات ترانس آمیناز (AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP) و لاکتات دهیدروژناز (LDH) در بافت‌ها انجام گرفت. آنالیز فعالیت همه آنزیم ها در بافت کبد در غلظت 200 mg/l پس از 96 ساعت، افزایش معناداری را در مقایسه با شاهد (05/0>p) نشان دادند. برای بافت کلیه، فعالیت آنزیم های ALP و LDH در غلظت 200 mg/l در هر 4 بازه‌ی زمانی و برای آنزیم‌های ALT و AST در غلظت‌های 100 و 200 mg/l پس از 48، 72 و 96 ساعت تفاوت معناداری (05/0>p) نشان دادند. بافت کبد عوارضی چون پرخونی، خونریزی، نکروز سلولی، آتروفی سلولی و دژنرسانس چربی به شدت مشاهده گردید. بافت کلیه، تغییرات بافتی مشابه در کنار کاهش یا تخریب کپسول بومن، انبساط گلومرولی، رسوبات هموسیدرین، نکروز، تخریب و بسته شدن مجاری کلیوی را به شدت نشان داد. نتایج نشان داد مقادیر تحت کشنده نانوذره‌ی اکسیدمس می‌تواند موجب تغییر فعالیت آنزیم‌های شاخص بافت کبد و کلیه ماهی کپور معمولی گردد و آثار هیستوپاتولوژیک چشمگیری برجای بگذارد.